Kategori: Makaleler

Çok Gülmek Ömrü Uzatır Mı? Felsefi Bir Bakış Hayatın anlamı üzerine düşündüğümüzde, pek çok farklı öğe ve kavram zihnimizde şekillenir. Sağlık, mutluluk, varlık ve ölüm gibi temel meseleler felsefî düşüncenin de sıklıkla ele aldığı konulardır. Ancak, yaşamın anlamı ve uzunluğu üzerine yapılan tartışmalar içinde, belki de en insani olanı, gülmenin gücü ve ömrü uzatıp uzatamayacağıdır. Eğer gülmek ömrü uzatabiliyorsa, bu durumu etik, epistemolojik ve ontolojik açıdan nasıl anlamalıyız? Gülmenin sağlık üzerindeki etkilerini düşündüğümüzde, bu sorulara derinlemesine bir felsefi bakışla yaklaşmak, yalnızca sağlıkla ilgili bilimsel bir soru sormaktan öteye geçer. Gülmenin Felsefi Etkisi: Etik Bir Yaklaşım Gülmek, insanın içinde bulunduğu toplumdan…

Yakut Nerede Bulunur? Edebiyatın Derin Madenlerinde Bir Arayış Bir edebiyatçı için her kelime, ruhun madeninde işlenmiş bir taştır. Kimi kelimeler toprak gibidir — ağır, sessiz, derindir. Kimi kelimeler ise yakut gibi parlar; az bulunur, ama bir kez parladığında gözleri değil, kalbi yakar. “Yakut nerede bulunur?” sorusu, yalnızca bir coğrafi arayış değildir; bu soru, aslında edebiyatın en kadim arayışlarından birini fısıldar: Gerçek değer, nerede gizlidir? Bu yazıda yakutu yalnızca bir taş değil, bir edebi metafor olarak ele alacağız; onu karakterlerin ruhlarında, metinlerin satır aralarında ve insanlığın ortak anlatılarında arayacağız. Yakut: Sözün Kızıl Taşı Yakut, edebiyat tarihinde sıkça karşımıza çıkan bir sembolik…

Kanada Asgari Ücret Ne Kadar? Cüzdanın Kalınlığı mı, Ruhun Sıcaklığı mı? “Para mutluluğu satın alamaz” derler… ama Kanada’da markete gidip sadece bir ekmek ve bir kahve aldıktan sonra hesabı görünce insan bu sözü hafifçe sorgulamak isteyebilir. 😅 Eğer siz de merak ediyorsanız, “Kanada asgari ücret ne kadar?” sorusuna sadece kuru bir rakamla değil, bol kahkahalı ve düşündürücü bir yolculukla cevap verelim. Hadi kemerleri bağlayın, çünkü bu yazı ekonomiyle dalga geçerken bir yandan da cebinizin geleceğini hayal ettirecek! Önce Temel Bilgi: Kanada Asgari Ücret Gerçekten Ne Kadar? Kanada’da asgari ücret, ABD’deki gibi federal düzeyde sabit değildir. Her eyalet kendi asgari ücretini…

Taze Hatmi Çiçeği Nasıl Demlenir? Geçmişten Günümüze Bir İçecek Yolculuğu Geçmişin izlerini, bugünün dünyasında anlamak bazen karmaşık ve bir o kadar da heyecan verici olabilir. Tarihçi olarak, her bir detayın aslında bir anlam taşıdığını ve her küçük adımın toplumları nasıl şekillendirdiğini görmek, insanın zihnini açan bir deneyimdir. Örneğin, bugün sıkça tüketilen bitki çayları, aslında binlerce yıl süren bir kültürel yolculuğun ürünüdür. Taze hatmi çiçeği (Hibiscus), bu yolculuğun özel bir parçasıdır. Geçmişin bilgi birikimi ile bugünün modern dünyası arasında bir köprü kuran, aynı zamanda bu çiçeğin nasıl demlendiği, tarihsel süreçlerle nasıl ilişkilendirilebileceği üzerine bir keşfe çıkalım. Hatmi Çiçeğinin Tarihsel Süreci Hatmi…

Okült Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan Davranışlarının Derinliklerine Yolculuk Bir psikolog olarak, insanların bilinçaltındaki gizemleri çözmek her zaman ilgi çekici olmuştur. İnsanlar zaman zaman, görünenin ötesine bakma ve bilinmeyeni keşfetme arzusuyla hareket ederler. Bu istek, okült gibi kavramlarla daha derin bir anlam kazanabilir. Peki, okült ne demek? Bu kavram sadece bir inanç sistemi mi, yoksa insan psikolojisinin bir yansıması mı? Gelin, bu soruyu birkaç psikolojik boyutla inceleyelim. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Gizemin Çekiciliği Bilişsel psikoloji, insanların düşünme süreçlerine odaklanırken, okült gibi gizemli inançların neden bu kadar ilgi uyandırdığını anlamamıza yardımcı olabilir. İnsanlar doğal olarak bilinmeyeni ve gizemi çözmeye çalışırlar.…

Kalp Kapakçığı EKG’de Çıkar mı? – Elektrokardiyografinin Gerçek Yüzüne Bilimsel Bir Yolculuk Kalbinizin iç dünyasında olup bitenleri görmek için bir pencereniz olsaydı, nereye bakardınız? Çoğumuz için bu pencere, doktorların en sık kullandığı yöntemlerden biri olan EKG’dir. Kalp ritmini, elektriksel aktivitesini ve olası sorunlarını anlamada EKG’nin yeri tartışılmaz. Ancak işin içine “kapakçıklar” girince işler biraz karmaşıklaşır. Peki, kalp kapakçıkları EKG’de görülebilir mi? Gelin, bu soruya bilimsel bir merak ve sade bir anlatımla yaklaşalım. EKG Nedir ve Neyi Gösterir? Elektrokardiyografi (EKG), kalbin elektriksel aktivitesini ölçen ve grafik hâline getiren bir testtir. Kalp, atışlarını gerçekleştirebilmek için kasılma ve gevşeme süreçlerini elektriksel sinyallerle düzenler.…

Göresmek Ne Demek? Felsefi Bir Bakışla İlişki, Anlama ve Varoluş Üzerine Bir filozof olarak dünyayı anlamaya çalışırken sık sık şu soruya dönerim: İnsan, diğer insanlarla nasıl ilişki kurar? Görmek, tanımak, anlamak ve nihayetinde “göresmek” bu ilişkinin katmanlarını oluşturur. Göresmek kelimesi, eski Türkçede “karşılıklı olarak görmek, birbirini görmek” anlamına gelir. Ancak yalnızca fiziksel bir eylem değildir; bir varoluş biçimidir. Göresmek, hem gözle hem zihinle hem de kalple temas etmektir — bir diğerini “var” kabul etmenin eylemidir. Göresmenin Etik Boyutu: Tanımak ve Sorumluluk Almak Etik açıdan göresmek, bir başkasını yalnızca görmek değil, onun varlığını kabul etmektir. Levinas’ın deyimiyle, “öteki”nin yüzüyle karşılaşmak, ahlaki…

Granül Yapı Ne Demek? Tarih, Bilim ve Modern Dönüşümler Üzerine Bir İnceleme Granül yapı ifadesi, yüzeysel bir tanımla “taneli, parçacıklı bir doku” anlamına gelir. Ancak tarihsel ve bilimsel açıdan ele alındığında, bu kavramın anlamı yalnızca fiziksel bir özellikten ibaret değildir. Granül yapı; doğada, maddede, toplumda ve hatta düşüncede bile karşımıza çıkan çok katmanlı bir örgütlenme biçimini temsil eder. Bu yazı, granül yapının tarihsel kökenlerinden günümüz akademik tartışmalarına kadar uzanan düşünsel bir yolculuktur. Granül Kavramının Tarihsel Kökeni “Granül” kelimesi, Latince granum yani “tane” kökünden türemiştir. Antik dönemlerde insanlar, granül kavramını daha çok maddeyi bölme ve yeniden birleştirme süreçlerinde kullanıyordu. Mezopotamya’da öğütülmüş…

Grafik Tasarımcı Olmak İçin Üniversite Şart mı? Güç, Kurumlar ve Yaratıcılığın Siyaseti Bir siyaset bilimci olarak toplumsal yapıları anlamaya çalışırken sık sık şu soruya dönerim: Bilgiye kim karar verir? Kim, neyin “meşru bilgi” olduğunu tanımlar? Bu sorular yalnızca devletin ya da ideolojinin alanına ait değildir. Bugün “grafik tasarımcı olmak için üniversite şart mı?” sorusu bile, bilgi, güç ve meşruiyet ilişkilerinin tam merkezinde yer alıyor. Tasarım eğitimi, yalnızca estetik bir süreç değil, aynı zamanda iktidarın üretim biçimidir. Üniversite: Bilginin Kurumsal Sahibi mi? Üniversiteler, modern toplumlarda bilginin kurumsallaşmış biçimleridir. Tıpkı devletin yasa koyma yetkisi gibi, üniversiteler de “uzman” kimliğini tanımlama gücüne sahiptir.…

Merhaba sevgili okur, geçenlerde Ekşi Sözlük’te bir entry karşılaştım: “haraşo ne demek?” diyordu biri — ama komik olan şu: cevap verenler arasında kavramlar, örgü teknikleri ve Rusça esprileri arasında gidip gelen bir mozaik vardı. İşte ben bu lafı bilimsel bir mercekle alıp içindeki gerçeği ve efsaneyi ayırmak istedim. Gel, birlikte “haraşo” kelimesine hem dokunalım hem tartışalım. “Haraşo” Kelimesinin İz Peşinde: Köken ve Sözlük Anlamları Türkçede güvenilir kaynaklara bakarsak, “haraşo” için en yaygın verilen anlam: bir tür yün örgüsü. ([Mynet][1]) Bu tanım, birçok çevrimiçi sözlükte referans olarak geçer. Mesela Mynet’te “Haraşo kelimesinin TDK sözlük anlamı: bir tür yün örgüsü” şeklinde sunulmuş…